5  Kontrola wersji (2)

5.1 Git

Do tej pory używaliśmy systemu kontroli wersji Git z poziomu RStudio. Każda z ikon na pasku narzędziowym RStudio odpowiada jednej z komend systemu Git. W rzeczywistości, system Git jest niezależny od RStudio i może być używany z poziomu konsoli systemowej. Git składa się z kilkudziesięciu komend, których działanie jest dalej uzależnione od podanych argumentów. Tutaj przedstawiony zostanie tylko podzbiór najczęściej używanych. Pełniejszy opis komend systemu Git można znaleźć pod adresem https://education.github.com/git-cheat-sheet-education.pdf lub http://rogerdudler.github.io/git-guide/index.pl.html.

5.2 Repozytorium

Podstawowym elementem systemu Git jest repozytorium (ang. repository, często określane skrótowo jako repo). Jest to folder, który przechowuje wszystkie pliki i foldery w ramach jednego projektu.1 Dodatkowo wewnątrz repozytorium znajduje się ukryty folder .git, który zawiera informację o historii i zmianach każdego z naszych plików. Repozytorium może znajdować się na dysku naszego komputera (wtedy jest nazywane repozytorium lokalnym) lub też na serwerze w internecie (określane jako repozytorium zdalne (ang. remote)).

# określenie obecnego katalogu jako repozytorium Git
git init

5.3 Dodawanie zmian

W nowo utworzonym repozytorium możemy tworzyć nowe pliki oraz edytować już istniejące. Po pewnym czasie możemy stwierdzić, że dodaliśmy nową funkcjonalność do funkcji lub naprawiliśmy błąd w kodzie. Wtedy należy, po zapisaniu również pliku na dysku, dodać te zmiany do systemu Git. Po dodaniu zmian są one przechowywane w miejscu określanym jako Index. Działa ono jak poczekalnia - w tym momencie zmiany jeszcze nie są potwierdzone, ale możemy sprawdzić co zmieniło się od ostatniego zatwierdzenia zmian.

# dodanie pojedynczego pliku
git add sciezka_do_pliku  
# dodanie wszystkich plików 
git add --all

5.4 Sprawdzanie zmian

Zanim zatwierdzimy zmiany można je sprawdzić. W ten sposób dla każdej linii tekstu (kodu) otrzymuje się informacje co zostało dodane lub usunięte.

# sprawdzenie dodanych zmian
git diff

5.5 Zatwierdzanie zmian

Zatwierdzanie zmian (ang. commit) powoduje ich zapisanie na stałe w systemie Git. Wymaga to dodania wiadomości, która opisuje wprowadzone zmiany.

# zatwierdzenie dodanych zmian
git commit -m "opis wprowadzonych zmian"

5.6 Rozgałęzienia

Częstą sytuacją jest posiadanie stabilnego, działającego kodu, ale co do którego mamy pomysły jak go ulepszyć, np. zwiększyć jego wydajność. Wtedy edycja poprawnego kodu może nie przynieść najlepszych wyników - co jeżeli nasz pomysł się jednak nie sprawdzi? Lepszą możliwością jest użycie rozgałęzień (ang. branches) w systemie Git. Domyślnie nowe repozytorium posiada już jedną gałąź nazwaną main.

# wypisanie wszystkich rozgałęzień
git branch

Kolejnym krokiem jest utworzenie nowego rozgałęzienia. W efekcie tego działania nowa gałąź staje się odniesieniem do istniejącego stanu obecnej gałęzi. 

# utworzenie nowego rozgałęzienia
git branch nazwa_nowej_galezi

Co ważne utworzenie nowego rozgałęzienia nie powoduje przejście do niego - należy to samodzielnie wykonać.

# przejście do innego rozgałęzienia
git checkout nazwa_nowej_galezi

W tym momencie możliwe jest testowanie różnych możliwości ulepszenia istniejącego kodu bez obawy, że wpłynie to na jego działającą wersję. Po stwierdzeniu, że nasze zmiany są odpowiednie należy je dodać i zatwierdzić. Teraz można powrócić do głównej gałęzi (main) i dołączyć zmiany stworzone w innej gałęzi.

# powrót do głównej gałęzi
git checkout main
# połączenie wybranego rozgałęzienia z obecnym
git merge nazwa_nowej_galezi
Komentarz

Tworzenie nowych gałęzi i przechodzenie między nimi jest też możliwe w RStudio. W tym celu należy wybrać ikonę z napisem “New branch” albo nazwę obecnej gałęzi.

5.7 Repozytorium zdalne

System Git ma wiele zalet w przypadku samodzielnej pracy na własnym komputerze, zyski z jego używania są jednak znacznie większe, gdy nasze repozytoria mają też zdalne odpowiedniki.

Łączenie się ze zdalnymi repozytoriami może nastąpić na dwa sposoby. W pierwszym z nich repozytorium zdane już istnieje, a my chcemy się do niego podłączyć i je pobrać.

# pobranie kopii istniejącego zdalnego repo
git clone sciezka_do_zdalnego_repo

Drugim sposobem jest posiadanie istniejącego, lokalnego repozytorium, a następnie dodanie do niego adresu zdalnego repozytorium. 

# dodanie ścieżki do zdalnego repo
git remote add origin sciezka_do_zdalnego_repo

5.8 Wysyłanie zmian

Obecne dodane i zatwierdzone zmiany znajdują się jedynie w repozytorium lokalnym. Konieczne jest ich wysłanie do zdalnego repozytorium.

# wysyłanie zmian do zdalnego repo
git push

5.9 Aktualizowanie zmian

Zdalne repozytoria mogą pozwalać na nadawanie różnych uprawnień użytkownikom. Możliwe jest określenie, że inne osoby mogą nanosić zmiany w zdalnych repozytoriach. Dodatkowo, jedna osoba może zmieniać zdalne repozytoria używając różnych komputerów. Konieczne jest więc aktualizowanie zmian, które zaszły w zdalnym repozytorium na lokalnym komputerze.

# aktualizowanie zmian ze zdalnego repo
git pull
ZADANIA
  1. Dobierzcie się w dwuosobowe grupy: każda z osób będzie pracowała na repozytorium pakietu drugiej osoby.
  2. Używając linii komend, sklonujcie repozytorium pakietu drugiej osoby.
  3. Stwórzcie nową gałąź w repozytorium i przejdźcie do niej.
  4. Dodajcie do repozytorium plik z kodem R, który będzie zawierał funkcję, która zwraca sumę dwóch liczb.
  5. Sprawdźcie czy pakiet spełnia wszystkie wymagania i działa poprawnie.
  6. Prześlijcie nowe zmiany do zdalnego repozytorium używając linii komend. Co ważne – nie łączcie ich z główną gałęzią! (W razie problemów upewnijcie się, że druga osoba ma uprawnienia do wprowadzania zmian w repozytorium.)
  7. Obejrzyjcie zmiany w repozytorium zdalnym.

  1. W kontekście R, warto o tym myśleć jako o projekcie RStudio.↩︎